Pochodząca z Białorusi dr Maryna Szoda, specjalizująca się w filologii białoruskiej, kulturoznawstwie oraz tłumaczeniach literackich, jest kolejną rezydentką programu Scholars at Risk (SAR). Pobyt nowej stypendystki w Krakowie potrwa do lutego 2024 roku. W tym czasie, dzięki współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim, będzie ona kontynuować swoją pracę naukową oraz nawiąże współpracę z polskimi i zagranicznym badaczami.

Instytut Kultury Willa Decjusza we współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim realizują Program Rezydencji SAR w ramach międzynarodowej sieci Scholars at Risk. Narażonym na prześladowanie i represje akademikom Instytut oferuje bezpieczny pobyt na semestr akademicki i wsparcie logistyczne połączone z różnorodnymi działaniami na rzecz zaangażowania naukowców akademickich w życie krakowskiej społeczności akademickiej i promocji ich działalności naukowo-badawczej w Polsce.

Podczas trwającego semestru akademickiego, dr Maryna Szoda poprowadzi konsultacje i wykłady z zakresu mitologizacji i mitopoezji w literaturze, semiotyki kultury, białoruskiej literatury w europejskich kontekstach kulturowych oraz przekładoznawstwa i przekładu literackiego.

- Wolność akademicka stanowi nie tylko rdzeń idei uniwersytetu, ale także demokratycznych społeczeństw. Reżimy autorytarne często uważają naukowców za główne wyzwanie dla swojej władzy. Kiedy naukowcy są zagrożeni z powodu dyskryminacji, prześladowań lub przemocy, zagrożone jest nie tylko indywidualne życie i kariery, ale także przyszłość uniwersytetu jako globalnej społeczności poszukującej prawdy, opartej na otwartej debacie naukowej, która jest napędzana przez różnorodność pomysłów, ludzi i perspektyw. Ogromnie się cieszę, że możemy powitać na naszym uniwersytecie naszą koleżankę z Mińska - mówi prof. Beata Kowalska, rzeczniczka praw i wartości akademickich i przedstawicielka UJ w SAR.

Willa Decjusza od ponad 20 lat nieprzerwanie oferuje możliwość prowadzenia pracy literackiej, a od 2018 roku także naukowej, wybitym twórcom, którzy, wyjeżdżając z miejsca swojego pochodzenia, kontynuują swoją pracę za granicą, często na uchodźctwie. - Prace, które powstają w czasie tych stypendiów, są ważne z punku widzenia rozwoju nauki, wzmacniania wartości demokratycznych, podtrzymywania tożsamości narodowych oraz kształtowania stosunków międzynarodowych. Cieszymy się z możliwości kontynuacji współpracy z siecią SAR, Uniwersytetem Jagiellońskim i dr Maryną Szodą - mówi dr hab. Dominika Kasprowicz, prof. UJ, dyrektor Instytutu Kultury Willa Decjusza.

Maryna Szoda urodziła się w 1973 roku w Prużanach. Ukończyła studia filologiczne na Białoruskim Uniwersytecie w Mińsku. Obroniła pracę doktorską „Mit i mitotwórczość w systemie twórczym Williama Butlera Yeatsa”. Interesuje się teorią i historią mitu, historią literatury białoruskiej w kontekście kultury światowej oraz przekładoznawstwem. Od 2000 do 2021 roku pracowała w Katedrze Kulturoznawstwa Wydziału Studiów Społeczno-Kulturowych na Białoruskim Uniwersytecie Państwowym. Na przełomie 2022/23 roku pracowała jako profesor wizytujący na Europejskim Uniwersytecie Humanistycznym w Wilnie. W latach 2012-2016 r. uczestniczyła w spotkaniach i warsztatach Międzynarodowego Seminarium Translatorskiego "Tłumacze bez Granic".

Wyróżniona nagrodą internetowego czasopisma "Prajdziświet" za przekład powieści "Weiser Dawidek" Pawła Huellego. Tłumaczy z polskiego i ukraińskiego. Przełożyła m.in. książki Jarosława Iwaszkiewicza "Matka Joanna od Aniołów", Pawła Huellego "Mercedes-Benz", Sławomira Mrożka "Opowiadania", Olgi Tokarczuk "Prawiek i inne czasy" i "Prowadź swój plug przez kości umarłych", Czesława Miłosza "Rodzinna Europa" i Janusza Korczaka "Kajtuś czarodziej".